آیفک (IFAC) چیست؟ فدراسیون بین‌المللی حسابداران (آیفک) مهم‌ترین و تاثیرگذارترین نهاد حرفه ای بین‌المللی حسابداری در جهان است. ۱۷۳ انجمن حرفه ای حسابداری از ۱۲۹ کشور جهان در آیفک عضویت دارند.
در این انجمن ها در مجموع بیش از دو و نیم میلیون حسابدار شاغل در حرفه‌های حسابداری و حسابرسی بخش‌های دولتی و خصوصی سراسر جهان عضو هستند. آیفک از این حیث یکی از بزرگترین تشکل های حرفهای در جهان است.
هیئت های استانداردگذار بین‌المللی آیفک فرایند استانداردگذاری آیفک را از راه هیئتهای استانداردگذار بین‌المللی در چهار زمینه 1-حسابرسی و اطمینان‌دهی 2- آموزش 3- اخلاق 4- بخش عمومی انجام می دهند.
جزئیات اهداف و استاندارهای وضعشده از سوی این چهار هیئت در بخش مربوط به هر یک از آن‌ها بر روی وبگاه رسمی آیفک در دسترس همگان است.
چهار هیئت استانداردگذار بین‌المللی آیفک :
1- هیئت استانداردهای بین‌المللی حسابرسی و اطمینان‌دهی:
نهاد استانداردگذاری بین‌المللی برای حسابرسی، کنترل کیفیت، دیگر خدمات اطمینان‌دهی، و خدمات مرتبط با آن‌ها، و هم‌چنین، تسهیل هم‌گرایی استانداردهای بین‌المللی و ملی، و جلب اعتماد عمومی به حرفهٔ حسابرسی و اطمینان‌دهی جهان است.
این هیئت از ۲۰۰۴ تا به امروز ۳۶ استاندارد بین‌المللی حسابرسی (ISA) و یک استاندارد بین‌المللی کنترل کیفیت (ISQC) تدوین کرده است. متن کامل این استانداردها در تارنمای آیفک، بخش مربوط به این هیئت در دسترس است:(IAASB)
2- هیئت استانداردهای بین‌المللی آموزش حسابداری:
نهاد استانداردگذاری بین‌المللی برای گسترش و بهبود آموزش حسابداری شامل دانش، مهارت‌ها، ارزش‌ها، اخلاق، و نگرش‌های حرفهای است. این هیئت تا کنون ۸ استاندارد بین‌المللی آموزش (IES) تدوین کرده است. متن کامل این استانداردها در تارنمای آیفک، بخش مربوط به این هیئت در دسترس است:(IAESB)
3- هیئت استانداردهای بین‌المللی اخلاق برای حسابداران:
نهاد استانداردگذاری بین‌المللی برای اخلاق حسابداران حرفهای، و هم‌چنین، تسهیل هم‌گرایی استانداردهای اخلاقی بین‌المللی و ملی شامل الزامات استقلال حسابرسان است.
آخرین ویرایش آیین‌نامه اخلاقی برای حسابداران حرفهای در ۲۰۱۰ تدوین و منتشر شد، و از ۱ ژانویهٔ ۲۰۱۱ لازم‌الاجرا است. متن کامل این آیین‌نامه و راهنمای آن در تارنمای آیفک، بخش مربوط به این هیئت در دسترس است:(IESBA)
4- هیئت استانداردهای بین‌المللی حسابداری بخش عمومی :
ﻧﻬﺎﺩ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩﮔﺬﺍﺭﯼ ﺑﯿﻦﺍﻟﻤﻠﻠﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﺣﺴﺎﺑﺪﺍﺭﯼ ﺑﺨﺶ ﻋﻤﻮﻣﯽ ، ﻭ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺭﻫﻨﻤﻮﺩ ﻭ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻭﺍﺣﺪﻫﺎﯼ ﺑﺨﺶ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺳﺖ . ﺍﯾﻦ ﻫﯿﺌﺖ ، ﺭﻫﻨﻤﻮﺩﻫﺎﯼ ﺑﻬﯿﻨﻪﮔﺰﯾﺪﻩﺍﯼ ﺭﺍ ﺗﺮﻭﯾﺞ ﻣﯽﮐﻨﺪ ، ﻭ ﺗﺒﺎﺩﻝ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺑﯿﻦ ﺣﺴﺎﺑﺪﺍﺭﺍﻥ ﻭ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺷﺎﻏﻞ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺭﺍ ﺗﺴﻬﯿﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ . ﻣﺘﻦ ﮐﺎﻣﻞ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩﻫﺎ ، ﺭﻫﻨﻤﻮﺩﻫﺎ ، ﻭ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺗﻮﻟﯿﺪﯼ ﺍﯾﻦ ﻧﻬﺎﺩ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻧﻤﺎﯼ ﺁﯾﻔﮏ ، ﺑﺨﺶ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻫﯿﺌﺖ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﺮﺱ ﺍﺳﺖ ( IPSASB) .
تاریخچه
در نخستين کنگره ي بین المللی حسابداران در سال 1904 در سنت لوئیس امریکا براي تشکیل یک انجمن بین المللی، رایزنی هایی به عمل آمد. سپس حسابداران در كنگره هاي سال های 1922 و 1960 نیاز به ايجاد استانداردهاي بین المللی در حســابداری و حسابرســی را مطرح کردند. اين بحث در کنگره ي 1962 در نیویورک ادامه پیدا کــرد. در ســال 1967 در پاریس یک کارگروه بین المللــی بــرای بررســی نيازهــاي بین المللی حرفه ي حســابداری تشکیل شــد.
این کارگروه بايد نتیجه ي بررسی هایش را در کنگره ي بعدی در سال 1972 در ســیدنی ارائه می‌كرد. پس از ارائه ي گــزارش در کنگره ی مزبــور، کمیته ي همــکاری بین المللــی حرفــه ي حســابداری شــکل گرفت.
اعضای ایــن کمیتــه از امریکا، بریتانیا، هلند، اســترالیا، فرانســه و چند کشــور دیگر بودند. وظایف این کمیته به این شرح بود:
انتخاب میزبان برای کنگره های بعدی، بررســی و تشــکیل انجمن هــای منطقه ای حســابداری، ایجاد همکاری بین اعضا درباره ي ســازماندهی کنگره های بین المللی.
ســرانجام در ســال ۱۹۷۷ و بر اساس گزارش کـمیـتـه ي هـمکــاری حـرفـه ی حـسـابـداری، فدراسیون بین المللی حســابداران، در یازدهمین کنگــره ي جهانی حســابداران و در تاریخ هفتم اکتبــر 1977 در مونیــخ با شــرکت ۵۱ کشــور و با ۶۳ عضو تشــکیل شــد. در ســالهای اولیه ۱۰۶ تشــکیل آیفک پــس از ۱۹۷۷ مجموعا نهاد حرفــهای بــه عضویت آیفــک درآمدند.
این اعضا از ۷۸ کشــور با جمعیتــی بالغ بر یک میلیــون حســابدار بودنــد. از آن ســال تاکنون، اعضــای آیفک پیوســته در حــال افزایش بوده است. هم اکنون آیفک بالغ بر ۱۷۵ عضو از 130 کشور جهان دارد. اکثر کشورها یک یا دو نهاد عضو در آیفک دارند. بیشــترین اعضا مربوط به بریتانیا با هفت نهاد حســابداری عضو فدراسیون است.
در ایران انجمن حسابداری رسمی خبره ی ایران و جامعه ي حســابداران رسمی ایران عضو این فدراســیون هســتند.آیفک در ســوییس به صورت رسمی ثبت شده و مقر اصلی آن نیز در ژنو سوییس است.
علاوه براين، مرکز فرماندهی آیفک در نیویورک قرار دارد. در اولین جلسه ي تشــکیل آیفک در ســال 1977 ،یــک برنامه ي کاری دوازدهگانه تدوین شــد تــا از این طریق کمیته ها و کارکنان آیفک را برای پنج سال اول فعالیت راهنمایی کنــد. آیفک با هدف تقویت حرفه ي حسابداری در دنیا در جهت منافع عموم تأســیس شــده اســت.
این هدف با انجام موارد زیر حاصل میشــود:
1 -توسعه ي استانداردهای بین المللــی بــا کیفیــت بــاال در حسابرســی و اطمینان دهی، حسابداری بخش عمومی، آموزش برای حسابداران حرفه ای، و پشتیبانی بــرای پذیــرش و اســتفاده از مــوارد يادشــده.
2 -تســهیل همکاری و تشــریک مســاعی میان نهادهای عضو 3 -همکاری با ســایر سازمان های بین المللــی 4 -ایفای نقش به عنوان ســخنگوی بین المللی در حرفه ي حسابداری با در نظرگرفتن این موارد در نخســتین روزهای تشکیل آیفک، 106 نهاد حرفهای عضویت آن را پذیرفتند. این نهادها از 78 کشور مختلف، جمعیتی بالغ بر یک میلیون حســابدار را نمایندگی میکردند.
علاوه برايــن، در این ســال ها فعاليت های زیــر انجام شدند:توســعهي بیانیه ها و ارائــه ی رهنمودهايي جهت حسابرسی بین المللی، انتشار اصول اساسی اخلاقی اعضا، تجزیه و تحلیل و تحقیق درباره ي مدیریت و حسابداری منافع عمومی. در دهه ي نود میلادی، آیفک اســتاندارد های حسابرســی، آمــوزش، اخــلاق و منافع عمومي را توســعه داد.
کمیتــه ي زیرمجموعه ی آیفک همچنیــن در ســال ۱۹۹۴ اســتاندارد بین المللی حسابرســی را منتشــر كــرد. علاوه بــر آن، در ایــن ســال ها پیشنویس رهنمــود اخلاقی برای حســابداران منتشــر شــد.
این رهنمــود چندین بار اصالح و ســرانجام در ســال ۲۰۰۱ به عنوان استاندارد نهایی منتشر شد. علاوه بر اين، آیفک از ســال ۲۰۰۳ بــه بعــد، شــروع بــه اصلاحات کرده است. شــورای آیفک در واكنش به عدم همکاری بسیاری از کشورها و افزایش مقررات مربوط به اين حرفه در کشــورهای مختلف، در نوامبر ۲۰۰۳ با پشــتیبانی تدوین کنندگان جهانی مقررات، به اتفاق آرا برنامه ي اصلاحات آیفک را تصويــب كــرد.
اصلاحــات يادشــده با اين اهداف طراحی شــده اســت: ۱ -تقویت فرایند استانداردگذاری 2 -دســتیابی به استانداردهای باکیفیــت در زمینــه ي حسابرســی، اخــلاق، آموزش، نوآوری بیشــتر و موقعیت های شــغلی بیشــتر 3 -افزایــش عملکرد از طريــق حرفه ي حســابداری ۴ -ایجاد اطمینان در ســرمایه گذار در خصوص گزارشگری مالی ۵ -ایجاد اطمینان براي اینکه حرفــه ي بین المللی حســابداری در ارتباط با منافع عموم مسئولیت پذیر است.
در سال های نخستين قرن بیست و یکم، آیفک كوشــيده اســت تا خود را به عنــوان نماینده ي بین المللی و ســازمان اصلی در استانداردگذاری معرفی کند و البته در این مورد توانسته به هدف خود دست يابد.
در ســالهای اخیر، دهه ي دوم قرن بیســت و یکم، آیفک استراتژی های خود را بــر پایــه ي اصول زير متكي ســاخته اســت: مشــارکت فعال در اســتانداردگذاری در سطح بینالمللــی، داشــتن نقش پیشــرو در پذیرش و به کارگیــری اســتانداردها، مشــارکت فعال در کاهش ریســک‌های ناشی از بدهی، ایفای نقش به عنوان صدای حرفه ي حســابداري در مســائل مربوط به منافع عمومی، شریک شناخته شده در حسابداری پایندگی.