یکی از مهمترین تکالیف مالیاتی، گزارش فصلی است. گزارش فصلی نوعی اظهارنامه ساده محسوب می‌شود؛ این اظهارنامه در برگیرنده کلیه خرید و فروش های طی یک فصل (۳ ماهه) هر واحد تجاری است، که تمام ضوابط و مقررات آن در ماده ۱۶۹ قانون مالیات های مستقیم گنجانده‌شده است.
نکته‌ای که به آن توجه داشت در ارتباط با مهلت ارسال گزارشات فصلی است. در قانون برای آن ۱.۵ماه از پایان هر فصل در نظر گرفته شده است. در واقع مودیان باید تا ۴۵ روز پس از پایان هر فصل صورت معاملات را ارائه نمایند و در غیر این صورت مشمول جریمه می‌شوند.
یکی از مهمترین امکاناتی که باید در یک نرم افزار حسابداری فراهم باشد امکان ارائه گزاراشات فصلی است.
نرم افزار حسابداری سازه حساب این امکان را به گونه ای فراهم آورده است که کاربران براحتی بتوانند خروجی دارایی را برای خود آماده و ارائه دهند. برای آشنایی با روش ارسال گزارشات فصلی با نرم افزار حسابداری سازه حساب، حتما مقاله روبرو را بخوانید : گزارشات فصلی TTMS چیست ؟
گزارشات فصلی
طبق ماده ۱۶۹ ق.م.م کلیه اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل موظفند در پی فراخوان ثبت‌نام در نظام مالیاتی کشور، برای هر واحد شغلی یا برای هر محل در نظام مالیاتی به صورت جداگانه ثبت نام کنند، کد اقتصادی دریافت کنند و برای انجام معاملات خود صورت حساب صادر کنند.
برای ارسال گزارشی اصولی ابتدا باید شناخت کافی از قوانین مالیاتی به دست آورید. در ادامه مقاله با تشریح ماده 169 و 169 مکرر قانون مالیات های مستقیم کشور این ماده مهم را بهتر بشناسیم.
ماده169
محتوای ماده 169 مکرر قانون مالیاتهای مستقیم: اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل موضوع این قانون که حسب اعلام سازمان امور مالیاتی موظف به ثبت نام درنظام مالیاتی می شوند، مکلفند برای انجام معاملات خود صورتحساب صادر و شماره اقتصادی خود و طرف معامله را در صورتحسابها، قراردادها و سایر اسناد مشابه درج و فهرست معاملات خود را به سازمان مذکور ارائه کنند.
به این معنا که اضافه بر تدابیر پیش بینی شده، با توجه به الزامات نحوه ارسال صورت معاملات فصلی در دستورالعمل اجرایی ماده 169، قانون گذار بر ایجاد شفافیت اقتصادی نیز تاکید خاص کرده است.
درصورت عدم رعایت الزامات بالا، قانونگذار ضمانت اجرایی را در این مورد اندیشیده و حسب مورد جریمه ای معادل 2% مبلغ مورد معامله را در نظر گرفته است. عدم ارائه فهرست معاملات انجام شده به سازمان امور مالیاتی کشور، مشمول جریمه های معادل 1% معاملاتی که فهرست آنها ارائه نشده است، خواهد بود.
ماده 169 مکرر
به منظور شفافیت فعالیتهای اقتصادی و استقرار نظام یکپارچه اطلاعات مالیاتی، پایگاه اطلاعات هویتی، عملکردی و دارایی مودیان مالیاتی شامل مواردی نظیر اطلاعات مالی، پولی و اعتباری، معاملاتی، سرمایه‌ای و ملکی اشخاص حقیقی و حقوقی در سازمان امور مالیاتی کشور ایجاد می‌شود.
وزارتخانه‌ها، موسسات دولتی، شهرداری‌ها، موسسات وابسته به دولت و شهرداری‌ها، موسسات و نهادهای عمومی غیردولتی، بانکها و موسسات مالی و اعتباری، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و سایر اشخاص حقوقی اعم از دولتی و غیردولتی که اطلاعات مورد نیاز پایگاه فوق را در اختیار دارند و یا به نحوی موجبات تحصیل درآمد و دارایی برای اشخاص را فراهم می‌آورند، موظفند اطلاعات به شرح بسته‌های ذیل را در اختیار سازمان امور مالیاتی کشور قرار دهند.
اطلاعات هویتی
اطلاعات معاملاتی اشخاص
اطلاعات مالی، پولی و اعتباری و سرمایه‌ای اشخاص
اطلاعات دارایی‌ها، اموال و املاک و همچنین نقل و انتقال آنها
نحوه ارسال گزارشات فصلی
نرم افزار حسابداری سازه حساب با توجه به داده های ورودی طی هر دوره به راحتی گزارش معاملات فصلی را در اختیار شما قرار می دهد.
پس از تهیه و تنظیم گزارش دو روش رایج آنلاین و آفلاین برای ارسال در سامانه TTMS وجود دارد.
این امکان در نرم افزار حسابداری سازه حساب ویژه تمامی مشاغل فراهم است.
هم در نرم افزار حسابداری شرکتی سازه حساب و هم در نرم افزار حسابداری فروشگاهی ساره حساب این امکان به بهترین شکل ممکن گنجانده شده است.
در سایر نرم افزارها از جمله نرم افزار حسابداری پیمانکاری و نرم افزار حسابداری تولیدی نیز این امکان وجود دارد.
ثبت و ارسال اطلاعات معاملات در سامانه
1- روش برخط (online): این روش برای آن دسته از مودیانی می باشد که در سامانه الکترونیکی ثبت نام مودیان، حداقل مرحله پیش ثبت نام و اعتبار سنجی مربوطه را پشت سر گذاشته و کد کاربری و کلمه عبور مرحله دوم را از طریق پاکات پستی مخصوص مربوطه دریافت نموده اند. برای این دسته از مودیان گرامی با ورود به سامانه، امکان ثبت هر یک از فرم های زیر برحسب نوع اطلاعات فراهم می باشد.
– ثبت گزارش خرید
– ثبت گزارش فروش
– ثبت گزارش اطلاعات پیمانکار در پیمان های بلند مدت
– ثبت گزارش اطلاعات کارفرما در پیمان های بلند مدت
– ثبت گزارش امتناع برای پیش از سال ۱۳۹۵
– ثبت گزارش عرضه به مصرف کننده نهایی برای سال ۱۳۹۵
– ثبت گزارش واردات
– ثبت گزارش صادرات
– ثبت گزارش حق العملکاری و مدیریت پیمان
– ثبت گزارش اجاره
– ثبت گزارش پیش فروش
۲- روش غیر برخط(offline): مودیانی که از سیستم های رایانه ای خرید و فروش استفاده می نمایند، می توانند در سامانه اینترنتی سازمان امور مالیاتی قالب مورد نظر این سازمان را با هماهنگی متخصصین مربوطه به ویژه تولید کنندگان این گونه نرم افزارها به طور مستقیم از سیستم کامپیوتری خود دریافت و در قالب مذکور وارد (Import) نمایند و با استفاده از نرم افزار کنترلی و ارسال اطلاعات با اتصال به شبکه اینترنت مبادرت به ارسال اطلاعات به طور یکجا نموده و رسید دریافت نمایند.
مشاغل بند الف ماده ۱۶۹
برخی از این مشاغل که مشمول بند الف می شوند از قبیل همه افرادی که کارت بازرگانی دارند، وارد کنندگان و صادر کنندگان کالا، افرادی که صاحب کارخانه و شرکت های تولیدی هستند، افرادی که امتیاز بهره برداری از معادن را دارند، همه شرکت های حسابداری و حسابرسی و خدماتی (مثل شرکت های نرم افزاری که نرم افزارهای از قبیل نرم افزار تولیدی، نرم افزاری پیمانکاری و نرم افزار فروشگاهی و.. را طراحی و تولید می کنند)، بیمارستان ها و زایشگاهها و همچنین درمانگاهها و آسایشگاهها و مدارس هم باید صورت معاملات فصلی خود را ارسال کنند.
مشاغل بند ب ماده ۱۶۹
مشاغلی که مشمول بند ب ماده ۱۶۹ قانون مالیات های مستقیم می شوند بدین شرح هستند: افرادی که کارگاههای صنعتی دارند، مشاوران و وکلای دادگستری، افرادی که به کار دلالی مشغولند، طلا و جواهر فروشان، افرادی که در کار خرید و فروش آهن هستند؛ این افراد هم هم باید مدارک مذکور را در مهلت مقرر ارسال کنند.
در نهایت تمام خرید و فروش های اشخاص حقیقی و حقوقی که در طی مدت زمان معین یعنی یک دوره سه ماهه انجام می شود «معاملات فصلی» نام می گیرد.
تمام افراد حقیقی و حقوقی مشمول ارائه صورت معاملات فصلی، باید در پایان هر دوره گزارش صورت معاملات فصلی خود را به اداره مالیات ارائه بدهند.